Caudillo*’nun Korkusu*
Belkide korkuların en büyüğüdür ölüm korkusu. Birçok insanın yüreğine korku salarak derin acılara neden olan bir kişi bunu daha iyi hissetmiştir. Francisco Franco ölüm döşeğinde dönemin başbakanı Carlos Arias Navarro‘ya şunları söyledi; “Bütün düşmalarımdan af diliyorum, ben öyle düşünmesem bile kendilerini benim düşmanım olarak görenlerden de bütün kalbimle af diliyorum.” Ölüm döşeğinde af dilerken bile düşman nitelemesi yapması diktatörün tüm ruhsal durumunu gözler önüne seriyor. Bu niteleme güncel bir konuyu bizlere hatırlatabilir.
İspanya tarihinin hatta dünya tarihinin en dramatik olaylarından İspanya İç Savaşında ülkesi için birçok İspanyol can verdi. Hitler ve Mussolini‘nin desteği ile Franco, Cumhuriyetçi ve laik İspanyollara karşı nefret ve dehşet dolu bir mücadele yürüttü. Bu mücadeleyi verirken Tanrı tarafından görevlendirildiğini her fırsatta belirten Franco, İç Savaş sonrası da Cumhuriyetçi laik İspanyollara karşı sert mücadelesini sürdürdü. Yaptığı her türlü zalim uygulamayı Tanrıdan aldığı yetkiye dayandırarak belkide vicdanını rahatlamaya çalışıyordu. Diktatörlüğünün son yıllarında ise ölüm korkusu içini kaplamıştı. Artık eski gücü yoktu giderek zayıflayan bedeni içindeki korkuyu artırıyordu. Franco İspanya İç Savaşında hayatını kaybedenler için Valle de los Caídos bazilika ve anıtını tasarlayıp yapımını sağladı. Bu anıt ve bazilikanın yapımında laik Cumhuriyetçi tutsaklar zor şartlar altında çalıştırıldı. Madrid’in kuzeyinde yer alan bi tepede bulunan anıt devasa haç dikkat çekmektedir.
Bu anıt İspanya iç savaşında yaşamını yitirenler için tasarlansa da Franco’nun ölümünden sonra alınınan karar ile iki gün içinde Franco’nun cenazesi anıt içinde yer alan kilisenin içine gömülmüştür. Bu konu hala daha İspanya gündeminde yer alarak tartışılmaktadır. Franco bu anıtta gömülü bulunan İspanya İç Savaşında yaşamını yitirmeyen tek kişidir. Ayrıca Hristiyanlığa göre bir kişinin kiliseye gömülebilmesi için Hristiyanlık uğruna büyük başarılara imza atması gerekmektedir. Falanj Partisi kurucu lideri José Antonio Primo de Rivera‘nın mezarınında bu anıtta yer alması bu anıtı İspanyol Faşizminin kutsal mekanı haline getirmektedir. Bir diktatörü ölümsüzleştirebilmek için yapılan bu devasa anıt ölüm korkusunun hatta ölümden sonrasının korkusunun ne kadar da büyük olduğunun bir göstergesi niteliğindedir.
İspanya İç Savaşı ve sonrasındaki faşist terörün baskısı bu anıt ile canlılığını korumaktadır. Laik Cumhuriyetçi İspanyollar yaşadıkları tüm acıları ve kaybettikleri yakınlarının anısına sahip çıkmak için Franco’nun mezarının Valle de los Caídos’da yer almasından şikayetçidirler. İspanya’da günümüzde de bu konu sürekli olarak tartışılsa da tam bir netliğe kavuşmamıştır.
*Caudillo: İspanyolca “büyük lider” anlamına gelen ve Francisco Franco’nun lakabı.
*https://issuu.com/azizm/docs/edergikasim2013_cc23bbb66bed87
