Alaska’nın güney doğu kıyılarının yerli kabileleri olan Tlingit, Haida ve Tsimshian’ların, eyaletin başkenti Juneau’da iki yılda bir gerçekleştirdikleri Bir Araya Geliş Kutlamaları’nda Azizm olarak yer alarak geleceğe dair kimi üretimleri de içeren görüşmelerde bulunduk. Ülkemizde ve dünyada nispeten az bilinen Alaska yerlilerinin modern terminoloji ile “sanat” olarak yorumlanan gündelik eylemleri, söylemleri ve üretimlerinin dört gün boyunca sahnelendiği etkinlik, binlerce yerlinin on binlerce yıllık kültürlerine sahip çıkma, geleceğe taşıma ve geliştirme çabasının ürünü olmanın yanında sonucu aynı zamanda. Görsel ve işitsel açıdan sanatsal bir şölene dönüşen kutlamalar, “modern” sözcüğünün karşılığını sorgulamaya yol açtı. Klişeleşmiş ilkel-modern çatışmasından ziyade modern insanda ve toplumda olması gereken olgunluğun, dinginliğin, aç gözlülükten uzak tutumun, insan doğasının kimi zayıf ve olumsuz yönlerinin törpülenmiş halinin binlerce yıllık bir kültürü inşa edişi, türümüzün en “modern” halinin nerede aranması gerektiğini de işaret eder gibiydi. Günümüz yerlileri de belli bir ölçüde özlerinin yüksekliğini yitirmiş gibi olsalar da arayışlarının doğru yönde olduğu görülüyor. Ortadoğu çöllerinde şekillenen ve dünyaya yayılma, insanlığı kapsama, üstün olma, seçilmişlik gibi güdülenmelerle hareket eden üç “büyük” dinin aksine kendiliğinden şekillenen ve buna yönelik bir eylemi olmadığı halde belki de tarihin ilk ve tek evrensel inanç pratiği olan şamanizmin yaşamdan ve dünyadan beslenen ruhaniliği, yukarıda sözünü ettiğimiz olgunluğun yapıtaşları arasında. Bu olgunluğun, haklı ve yaratıcılıktan doğan bir gururu olmasına karşın şovenizme sapmadığını, yüzyıllar öncesinden günümüze dek maruz kaldıkları akıl almaz vahşete rağmen duygu sömürüsüne yönelmediğini, dolayısıyla coğrafyamız başta olmak üzere “milliyetçilik” noktasında batı ve doğu kültürlerinden ötede bir konumda yer aldığını da vurgulamamız gerekiyor.
Kutlamalar ile ilgili olarak geçtiğimiz yıllarda yazarımız Özgür Keşaplı Didrickson’un kaleme aldığı kapsamlı makalesini yeniden paylaşıyoruz. Tlingit, Haida ve Tsimshian kabilelerinin kültürlerine dair kayda değer bilgilerin ve gözlemlerin yer aldığı makale sayfa 4’te;
