Hayatın Motto’su*
Türkiye’de başımıza gelen tüm olayların, deneyimlerimizin, sorunlarımızın, davranışlarımızın karşılığına denk gelebilecek atasözü ve özlü söz mevcut. Güzel ülkemdeki yeni neslin, atasözleri ve özlü sözleriyle olan ilişkisi, benim ve benden önceki kuşağın ilişkisi kadar yakın değil tabi. Koskoca bir neslin atasözlerimizi ve gölgesindeki manaları bilmeden büyüyor olması kulağa kötü gelebilir. Ne de olsa insan ilişkileri ve hayatımızı nasıl yaşamamız gerektiği konusunda atalarımız adeta kılavuz yazmışlar. Mesela bunlardan bir kaçını saymak gerekirse;
- Üzüm üzüme baka baka kararır.
- Ağaç yaş iken eğilir.
- Ayağını yorganına göre uzat.
- Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz.
- Damlaya damlaya göl olur.
Türkiye nüfusundan fazla atasözümüzün olduğu bir hayat bizimki. Eğer her insan bu atasözlerine uyarak hayatını sürdürseydi düşüncesinden alamıyorum kendimi. Yine de kötülük olur muydu? Haksızlık, adaletsizlik… Ben olacağına inanıyorum. Kusurlu varlıklar olarak yaratıldık ama neden kusursuz olmak için çabalıyoruz ki? Yaşadığımız hayatın ne kadarı bizim? Benimsediğimiz hayat bir başkasının hayallerinin hayatı mı yoksa bize mi ait? Atasözlerinde bile hayatımızı nasıl yaşamamız gerektiği hakkında öğütler var.
Ne kadar insan aslında kendi düşüncesi ve isteği olan bir hayata sahip? Bizler etkilenmeye fazla müsait canlılarız. Beynimizle düşünmüyoruz. Aslında genel olarak düşünmüyoruz. Toplumca güzel ve iyi denileni alıp kendime uyduruyoruz. Bu toplum kim peki? Niye bizim hayatımızı şekillendirmek ve yönlendirmek zorunda?
Bunlar değişiyor. Artık atasözleri ile kuşatılmış sınırlı bir alan değil tüm dünya ile iletişim halinde olabiliyoruz. İnsanlar konuşuyor ki sürekli konuşuyoruz. Ne kadar gürültücü yaratıklarız. Konuşmalarında diğer insanların hayat felsefeleri halini alacak sözler duyuyoruz. İnsanlar artık buna “motto” diyorlar. Sıkça duymadığımız bir kelime gibi görülüyor olsa da moda olan bir kelime.
“Motto” kelimesinden kısaca bahsedecek olursak Türkçe’de karşılığı slogan olsa da birçok anlamı karşılıyor. Bunlardan bazıları; bir düşünceyi veya önermeyi belirten açıklayıcı söz, hayat felsefesidir.
Bob Marley’in “No woman no cry” şarkısının ismini oluşturan bu söz milyonlarca insanın mottosu haline geldi.
Dünyanın, üzerindeki tüm bitki, hayvan ve insanlara ait olduğunu kabul eden apolitik bir görüşte olan Hippilerin “Peace” kelimesi motto haline geldi.
Dünya genelinde şiddet karşıtı ve ırksal eşitlik görüşleriyle tanınan Martin Luther King’in en bilinen ve etkili konuşması “I have a dream” cümlesi ile kitlelere seslenmiştir. Birçok insan etkilenmiş ve hayat felsefesi haline getirmiştir.
Değişim ve evrim hayatın kaçınılmaz bir parçasıdır. Bu, hepimizi bekleyen kader olsa da, beklenmedik olaylar herkesin bünyesi için bir şok olmuştur. Herkes hayatını kendi yöntemleriyle yaşıyordu. Çünkü herkes için hayat farklı anlamlar taşıyor. Kimileri için bu sözler bir dayanak, yaşama gücü, kötü giden hayatındaki umut ışığı olurken, kimileri için tepki göstermenin bir yolu oluyor. Bu kadar şey değişirken, bazı şeyler hala aynı kalıyor.