Tabuları Yıkan Bir Tiyatro: Tiyatro Pangar*
Belirli bir akıma bağlı kalmadan, her türlü klasik ve çağdaş esere yer vererek kolektif bir sanat bilinci oluşturmak hedefiyle kurulan Tiyatro Pangar, Kozalar adlı oyunuyla büyük bir çıkış yakaladı. İlk turnesinden ödülle dönen Kozalar, abartılı kostümleri, absurd oyunculukları ve farklı mesajı ile izleyicileri etkileyerek, kısa sürede Tiyatro Pangar’a özel bir seyirci kitlesi yaratmayı başardı. Yönetmenliğini Ayşenil Şamlıoğlu’nun yaptığı Demet Evgar, Binnur Kaya ve Esra Dermancıoğlu’nun oynadığı ve Adalet Ağaoğlu‘nun yazdığı oyunun koreografisi ise Candaş Baş’a ait.
Oyun, Fransız İhtilali dönemindeki feodal düzenin imtiyazlarını kaybetmekte olan soylularını; dış dünyada kopan kıyametten kendini soyutlamaya çalışan üç oyun kahramanı kadınla betimliyor. Gerçek diyaloglarla başlayıp süratle gerçek dışı grotesk bir yapıya doğru ilerleyerek, kendilerini soyutlayabilmek için çevrelerine ördükleri kozaların oyun kahramanlarını dışında durmayı seçtikleri dünyadan koruyamayacağı gerçeği ile sona eriyor. Seyirciyi gerçek dışı bir serüvene götüren oyun, bir anlamda da gerçeği tam içimizde hissetmemizi sağlıyor. Sanatın yapmaktan vazgeçmediği büyü de bu değil mi? İlk gösterimini dünyanın en seçkin tiyatro festivallerinden biri olan Avignon Tiyatro Festivali’nde yapan Kozalar, temsillerine Zorlu PSM – Studio Sahnesi’nde devam ediyor. 30 Martta sahnelenecek olan oyun, uzun süre kendinden bahsettirmeye devam edecek gibi gözüküyor.
HATA YAPIM ATÖLYESİ
Hata yapım Atölyesi, Tiyatro Pangar’ın Beyoğlu Tomtom mahallesinde kurulan stüdyosunun adı. Belki de öğrenilecek en önemli konu olan “öğrenmeyi öğrenmek” niyetiyle harekete geçenleri buluşturacak stüdyonun mesajı, hata yapmaktan korkmamak. Demet Evgar, hata olmadan öğrenmenin de olmayacağı, öğrenmek için hiçbir zaman geç olmadığını, problemlerimizi yeni bilgilere açıldıkça çözebileceğimizi anlatarak “Hata yoksa hareket de yoktur, hareket yoksa ölüm vardır” diyerek atölyenin vizyonunu anlatıyor. Gerçekten de batı toplumlarından ayrıldığımız belki de en önemli nokta, hata yapmaktan korkmak, sadece faydacı anlamda kendi mesleğimiz için öğrenmek istemek ve başkalarının öğrenme yolunda bizi yetersiz ya da fazla hırslı görebileceğinden endişelenmek. Batı toplumlarında atölyelerin katılım oranları ve düzenli devam durumu, bizden kat be kat önde gidiyor. Hobilere “olmasa da olur” gözüyle bakıyoruz ama aslında işlerimiz, iş yerlerimiz değişiyor, oturduğumuz semtler, şehirler ve hatta ülkeler farklılaşıyor ancak hobilerimiz hayatta bir gelişim ve tutarlılık gösterdiğimiz, öğrenip, hareket ettikçe vücudumuzu ve zihnimizi besleyerek gençleştiğimiz, karşılıksız, şartsız ve kuralsız arkadaşlar edindiğimiz öncül kimliğimiz haline geliyor. Hemen her platformda sohbetlerimizi renklendiren, ilişkilerimizi besleyen ve varoluşumuza neşe ve canlılık katan, mutluluk kaynaklarımız oluyor.
Hata Yapım Atölyesi’nin herkese açık atölyelerinden olan Meditatif Dans atölyesinin, tüm bunlara ek olarak sanatsal yaratıcılık ve doğal sağlık öncelikleri de mevcut. Sanat, güvensizliklerle ilerleyen enformasyon toplumunun akıntıya karşı kürek çeken, insani ve toplumsal ilkelerden feyz alan, belki de biricik yaşam pınarı.
MEDİTATİF DANS
Doğu batı teknikleri senteziyle beden ve zihin gelişimi sunan Meditatif dans programı; duruş, nefes, vücut ifadesi, iletişim konularında gelişim sağlıyor ve hareket becerilerini artırırken, vücut ve nefes bilincini, konsantrasyon yeteneğini yükseltiyor.
Meditatif Dans doğu ve batı teknikleri senteziyle vücut ve zihin ilişkisini geliştiren, kasları tekrar örerek doğru duruşu yapılandıran bir sanat ve sağlık programı. Topraklarımızın karışımıyla formüle edilen tekniğin iddiası, doğu ve batı disiplinleri bale ve yogayı sentezlemenin gerçek dikliği oluşturacağı fikri. Gücün ve esnekliğin, birbirine karşıt kazanımlar olarak düşünüldüğü, birini kazanırken diğerinden vazgeçmenin zaruri olduğu düşüncesine karşı, uzun yıllar süren araştırmalarla geliştirilen sentez için birçok koreografa ve akademisyene danışılarak, ilkçağ tekniklerinden çağdaş tekniklere uzanan yoğun bir inceleme yapıldıktan sonra 2000 senesinde derslerine başlanan Meditatif dans programı; bütünselliğin formülünü çapraz perspektifle kurdu ve doğunun ve batının kesişim noktasını tasavvuf halkalarıyla betimledi. 2000 senesinden bu yana binlerce katılımcıya doğru duruşun ve hareket sisteminin inceliklerini öğreten Meditatif Dans, İtalya’dan İsviçre’ye ve Yunanistan’a, Amerika Kaliforniya Üniversitesi’nden Türkiye’deki hastanelere ve üniversitelere kadar tüm ülkede ve dünyada davetler alarak, programlar sundu. Tiyatronun mucidi Yunanistan’da tiyatroları hareket konusunda eğiten Meditatif Dans, sentezinde temel olarak kullandığı yoga ve klasik balenin yanı sıra, Aleksander tekniği, power tekniği, nefes teknikleri, yine Sinan Temizalp’in keşfi olan Helen tekniğini de uygulamaktadır.
Doğru duruş; kas yapısı, denge, çalışma şekli, günlük hareketler kadar ruh hali ve alışkanlıklardan etkilenir. Bu sebeple duruşu düzeltmek uzun soluklu bir hedeftir ve getirileri çok fazladır. İki kişiden birinde görülen ve fıtık ve kireçlenmelere uzanan sırt ağrıları bu çalışmayla tamamen kaybolur. Dik durmak, iletişimi ve ifadeyi serbestleştirir ve güçlendirir. Sırt bölgesi aynı zamanda hafızanın doğru kullanımını sembolize eder. Kolektif ve bireysel hafıza, denge sağlandığında doğru kullanılmaya başlar ve hayatın her alanına denge, tutarlılık ve dinamizm getirir.
Esneklik ve gücün birbirinin karşıtı olmadığı, bütünsellik bakış açısıyla bir arada kazanılabileceği fikri, sadece beden için değil, zihin – karakter yapısı – ve ruh – duygu dünyası- için de geçerlidir. Meditatif dansın bütünselliği, beden zihin ruh ekseninde ilerleyerek, en az gelişim kadar dengeye de önem verir.
Tüm bunlar sorumluluk almakla başlar. Varlığımızın, sağlığımızın, sevdiğimiz her şeyin sorumluluğunu alarak, onların gelişiminde yer almak, kendimizden başlar. Ne kadar inanılmaz gibi gözükse de biz değişirsek, dünya da değişir.
Şehir ve ofis hayatı, rekabete dayanan ve vücut sağlığını ikinci plana atan ağır sporlar, hareketsizlik ve doğal beslenmekten uzaklaşmak, her üç kişiden birinde görülen kireçlenmeler, fıtık ve disk kaymaları gibi pek çok soruna neden olarak yaşam ile bağlantıyı koparmaktadır. Sırtımızda üç yüzü aşkın kas bulunur ve bu kasları çalıştırmak için yürüyüş, basit egzersizler ve günlük hareketler yetersiz kalır. Sırt kaslarının güçlü olması, duruşu yapılandırmak için çok önemlidir. Bel, boyun ve sırt sorunları, sırt kaslarını özel bir teknikle güçlendirerek ve nefes teknikleriyle aşılabilir. Helen tekniği, sadece üç yüzü aşkın sırt kasını değil, göğüs ve kaburga bölgesini de etkin bir biçimde çalıştırmaktadır, karın ve hassas bel bölgesini desteklemektedir. Aleksander tekniği çalışmasında uzama ve denge esas hedeftir. Aleksander tekniği ve diğer çağdaş teknikler ile biyolojik yaşınızı düşürüp, vücudun kendi kendini yenileme becerisini harekete geçirebilirsiniz. Hayatınıza benzersiz bir dinamizm getirerek yeni yaşam alanları keşfedebilirsiniz. Vücut ifadesi ve etkin vücut dili ile iletişim becerilerinizi artırarak güveninizi görünür kılmak ve insanları etkileyerek daha aktif bir sosyal yaşam sağlamak, tekniğin katılımcılarının edindiklerini belirttikleri yeniliklerdir. Nefes teknikleriyle birleşen özel hareket sistemi, konsantrasyon sağlamaya yardımcı olur. Çekirdek kas gücü, esneklik, koordinasyon ve uzama ile beden zihin ruh dengesi kurularak, yepyeni ve hareketli bir yaşam için gerekli donanım; her yaştan, cinsiyetten, her tip beden yapısındaki insan için erişilebilir hale gelir.
Her bir atölyede bedenin varlık alanlarına uzanarak, yüz binlerce yıllık beden hafızasına ulaşılıyor ve hareketlerin sonsuz birleşimlerinde varlık alanlarımız güçlenerek, zihnimizce anlaşılıp anlatılamasa da, her hareketimizde güvenle görünür hale geliyor. Böylece meditatif dans, bedenimize güç ve esneklik, duygu dünyamıza denge ve zenginlik, zihnimize koordinasyon, konsantrasyon ve yaratıcılık vererek, gelişimi yeniden bütünsellik ve denge ile tanımlıyor.( http://tiyatropangar.com/index.php/meditatif-dans/ )
*https://issuu.com/azizm/docs/azizmsanatedergi111
