31 Ağustos 2021
Karaburun
Deniz çok güzeldi. Neredeyse girer girmez son günlüğün son kaydında Yeşim’in sözünü ettiği papaz balıklarını görmem ne ilginç oldu. Salpalar vardı sürü olarak. Hem minik, hem büyük bireyler. Belki de hayatımda gördüğüm en büyük Karagöz ile de burada karşılaştım. Sanki pulları parıldıyordu.
En büyük heyecanı ise bir müreni benekli kuyruğuyla yosunların arasına kıvrılarak girerken gördüğümde yaşadım. Başını göremedim ve dalıp yaklaştığımda daha da içeri girmişti. Hangi tür olduğunu bilmiyorum ama Akdeniz müreni Muraena helena olabileceğini düşünüyorum. Yanılıyorsam bile bu güzel gözlemi mürenlerle ilgili bilgi ve keyifli görseller paylaşmak için bir güzel vesile olduğunu düşünüyorum.
Bu çok güzel Akdeniz müreni çizimi ünlü balık bilimcisi, natüralist ve Kuzey Kutbu kaşifi Sir John Richardson‘ın H.M.S Erebus&Terror gemisi ile 1839 ve 1843 yıllarında yaptığı geziye dayanan “Balıklar” raporundan imiş.
Sularımızda çekilmiş bir video ile devam edelim;
Mürenler ile ilgili bilgi için ise Babamdan Deniz Çıksa gibi çok güzel bir isme sahip olan internet sayfasını ziyaret edebilirsiniz;
https://www.denizdenbabamciksa.com/2015/11/akdeniz-mureni-ile-tansn-muraena-helena.html
Sanırım hayatımda ilk kez Karaburun’da gördüğüm güzelim Gün balığından da gördüm birkaç tane ve günlükte Küçükkuyu’da gördüğümü yazmayı unuttuğum, karınlarında çok güzel bir mavilik olan Hani balıklarından da.
Birkaç tane de daha önce hiç görmediğimi düşündüğüm balıklardan gördüm. Sarı ve kahverengi renkli, şekilleri birbirinden çok farklı süngerler de çok güzeldi.
Çok kocaman bir denizkestanesi kabuğunu ise alamadım. İlk kez geldiğim bir plajda yalnız yüzüyor olmasam belki birinci denemede pes etmezdim ama bir yanım da onun denizde kalmak istediğini düşündü sanırım.
Özgür Keşaplı Didrickson
2 Eylül 2021
Marmaris
Değişken desenli gece kurbağası (Pseudepidalea variabilis) güzelliği ile sağlıklı, huzurlu günler.
Neriman Fırtına
17 Eylül 2021
Ceylanpınar, Şanlıurfa
Gördüğümüz 3 bireyden birini fotoğraflayabildik.
Nizamettin Yavuz
18 Eylül 2021
Ceylanpınar, Şanlıurfa.
Göç sırasında dinlenen 100’den fazla genç Gökkuzgundan biri.
Nizamettin Yavuz
19 Eylül 2021
Ceylanpınar, Şanlıurfa.
Ülkemizin nadir kuşlarından biri olan İbibik Toygarı. Türkiye’deki 4. kaydı Kiraz Erciyas Yavuz tarafından 15.08.2021 tarihinde kaydedilmişti. 19 Eylül’de gittiğimizde hala aynı bölgede duruyordu.
Nizamettin Yavuz
21 Eylül 2021 00:19
Burhaniye
Yeşimciğim iyi ki doğmuşsun. Youtube’da gezerken senin için hangi şarkı çıkacak acaba demiştim. Eddieli The Doors’dan Break on through çıktı. Acaba sen şimdi napıyorsun?
Courtney Barnett’i de senin güzel ruhun sayesinde günlüğümüz için keşfetmiş olayım.
Bugün yılın ilk iğdesini yedim ya da işte ilklerden birini ve ben bugün yıllar sonra ve burada, memleketimde, hep istediğim gibi Çeltikçi gördüm Orjan sulak alanında. Çeltikçiler bana hep Manyas Kuşcenneti’ni hatırlatır. Orada göl kenarında grup olarak uçarlar ve beni gülümsetirlerdi. Çeltikçi kuşuyla ilgili, o güzelim göz çizgilerini yakından gösteren, seslerini içeren güzel bir video;
Birkaç gün önce, kendimi kötü hissettiğim bir gün Burun’da oturmuş halamla konuşurken yunus gördüm. İki taneydiler ve havada uçuşan balığa bakılırsa avlanıyorlardı. Uzun süre onları izledim. Balıkçıların yanına gitmiştim daha yakından görmek için. Oraya gidince doğal olarak onlarla sohbete başladım. Çok uzun süre konuştuk. Birisi daha geçenlerde oltasına takılan bir mavi yengeci kurtarıp salmış. Videosunu da gösterdi. Balıkçılarla daha çok sohbet etmeyi istiyorum ama ah korona!
Özgür Keşaplı Didrickson
21 Eylül 2021
Kızılırmak Deltası, Samsun
Ülkemizin seyrek görülen geçit kuşlarından Sürmeli kervançulluğu.
Nizamettin Yavuz
25 Eylül 2021
Karaburun
Bu güzel çiçeğin bir tür çiğdem (Crocus sp.) olduğunu düşünmüştüm meğer acıçiğdemgiller denilen bir bitki ailesi varmış ve bu onlardanmış. Tür ismi ise Vargit imiş (Colchicum variegatu).
Keşke Türkçe isimleri kafa karıştırıcı olmasaymış çünkü Çiğdem (Crocus) ve Acıçiğdem (Colchicum) aynı takımdan bile değillermiş. Bu durum biraz anemon, lale ve gelinciklerin Türkçe adlandırılması ve halk tarafından adlandırılması durumundaki karışıklığı hatırlattı. Hoş, belki de bitkiler konusunda yeterince bilgili olmayanların kafası karışıyordur ancak. Sayın Hüseyin Cahid Doğan’ın Kocaeli’nde görülen bitkilerle ilgili sitesinden acıçiğdemin zehri nedeniyle antik çağda çok popüler olduğunu, Kolhis isminin bugünkü Gürcistan’ın batısında kurulmuş bir Antik Çağ krallığından geldiğini ve daha pek çok ilginç bilgiyi ilgiyle okudum. Size de tavsiye ederim;
Özgür Keşaplı Didrickson
27 Eylül 2021
Juneau, Alaska, ABD
Sonbahar renkleri.
Fall colors.
Jos Bakker
5 Ekim 2021
Juneau, Alaska, ABD
Kartal Kumsalı’nda Kar Kazları Anser caerulescens.
Snow geese at Eagle Beach.
Jos Bakker
7 Ekim 2021
Kütahya
8 Ekim 2021
Şanlıurfa
PARS KELERİ (Eublepharis angramainyu)
Boyu 25 cm kadar olabilen ve ülkemizde sadece Ş.Urfa’dan kayıtları olan bir keler türü. Bilimsel adı, eu-: iyi, güzel; blepharis: göz kapağı; yani iyi (gerçek) göz kapağı bulunan anlamında (Gekkonidae kelerlerinin genelinde göz kapağı bulunmaz); angramainyu ise eski Avestan dili’nde Angra Mainyu (Aŋra Mainiiu)’den kökenlenir ve Zerdüştler’e göre “Karanlığın Ruhu” anlamındadır [türün gececil yaşamından dolayı benzetme yapılarak verilmiş bir ad]. Türün ilk kaydını 2002’de veren Bayram Göçmen’i rahmetle anarken, fotoğraflarını çekmemizdeki yardımlarından dolayı herpetolog Mehmet Zülfü Yıldız‘a çok çok teşekkür ederim.
Ahmet Karataş
9 Ekim 2021
Subaşı Kuş ve Kelebek Gözlem Derneği’nin 1999’dan beri düzenli olarak takip ettiği Mileyha Sulak Alanı’ndan yine ülkemiz için yeni bir kuş kaydı elde edilmiş; Kara Taşkuşu. Bu kayıtla birlikte Türkiye’deki kuş türü sayısı 492’ye, bu muhteşem alanda kaydedilmiş kuş türü sayısı ise 287’ye çıkmış. Bu çok heyecanlı haberin ayrıntıları ve Kara Taşkuşu fotoğraf ve videosu için şu habere gözatabilirsiniz;
Özgür Keşaplı Didrickson
12 Ekim 2021
New Mexico, ABD
STARS
they come and go
They come fast
They come slow
They go like the last
light of the Sun
all in a blaze
And all that’s left is
GLORY
Janis Ian
YILDIZLAR
Gelir ve giderler
Hızlı gelirler
Yavaş gelirler
Güneşin son ışığı gibi giderler
Tamamen bir alev gibi parıldayarak
Ve geride bıraktıkları tek şey
GÖRKEMDİR
Rebecca O’Deaghaidh
Editörün notu: Janis Ian’ın bir şair olduğunu düşünmüştüm ama “Yıldızlar” isimli bir şarkısı olan bir müzisyenmiş, Rebeccca’ya bizleri Ianis Ian’la tanıştırdığı için teşekkür ederek bu şarkıyı da paylaşalım;
12 Ekim 2021
Marmaris
Kleopatra kelebeğinin hedefi de kendisi gibi çok güzel. Sağlıklı ,umutlu,huzurlu günler olsun.Bu güzellikler de daim olsun.
Neriman Fırtına
16 Ekim 2021
Oregon, ABD
Sevilesi sonbahar renkleri.
Loving the fall colors.
Sıklıkla kendime neden geyik fotoğrafı çekmeden duramadığımı soruyorum. Sanırım öyle inanılmaz bir şekilde güzellerki karşı koyamıyorum.
So, I often ask myself, why am I taking yet another deer photo? I guess the answer is that they are just so incredibly beautiful I cannot resist.
Janine Reep
16 Ekim 2021
New Mexico, ABD
Tam da şimdi. 6 küçük kız. Bir tanesinin bakması gerekti adetâ. İlk defasında olduğu gibi heyecanlandım.
Just now. 6 little girls. One had to stare. I thrill like the first time.
Rebecca O’Deaghaidh
17 Ekim 2021
Juneau, Alaska, ABD
Amerika puhusu Bubo virginianus ağacın içine iyice gizlenmiş.
Great Horned Owl well hidden in a tree.
Jos Bakker
17 Ekim 2021
Orjan Sulak alanı
Mümkün olan her fırsatta ziyaret ettiğimiz Orjan’a bugün kısacık gelebildik ama sevgimiz ne kadar karşılıklı ki bugün de bize 2 Kılıçgaga hediye etti. Çok zarif bir güzelliğe ve çok ilginç bir gagaya sahip bu kuşları ne zaman görsem heyecanlanıyorum ama Orjan’da ilk kez gördüğüm için bugünkü heyecanım daha kıpır kıpırdı.
Hem yolu kılıçgagayla hiç kesişmemiş olan okurlar hem de bu güzel kuşu tanıyanlar Tamer Yılmaz imzalı bu güzel videoyu eminim çok beğenecekler;
Kılıçgaga videosu ararken tesadüf eseri Bert Jansch isimli bir İskoç folk sanatçısının “Avocet/Kılıçgaga” isimli 1978 tarihli albümüne denk geldim. Albüme ismini veren şarkı “The cuckoo” isimli ünlü folk şarkısından esinle yapılmış. Albümdeki tüm şarkılar sukuşlarından ya da kıyı kuşlarından alıyormuş ismini, ne ilginç. Nick Drake, Neil Young, Jimmy Page gibi müzisyenleri etkilediği yazan Jansch’ın son albümünün adı da “Siyah kuğu/Black swan”. Sanırım araştırmada derinlere indikçe daha bir çok müzisyenle,kuşla, hayvanla karşılaşacak insan. Jansch’ı tanımaya Avocet albümünden başlamak isteyenler için;
Özgür Keşaplı Didrickson
18 Ekim 2021
Burhaniye
Karanergis (Sternbergia) zamanı geldiği için zeytin tarlalarına koştuk. Su kenarındaki, geçen seneden bellediğim tarlada öyle çoklardı ki nereye bakacağımızı şaşırdık mutlulukla.
18 Ekim 2021
Burhaniye
Bugün Alaska’daki dostların sayfalarında gezinirken Lynn Schooler’ın kambur balina nefeslerinin suyun üzerinde göründüğü bir fotoğrafı “Gezgin kabile yaklaşıyor. Parçalı gökyüzü altında kambur balinalar/ A wandering tribe approaches.Humpback whales under a broken sky” diye paylaştığını gördüm. Geçtiğimiz Ağustos’ta çekmiş bu fotoğrafı. Acaba bu balinalar şu an nerede?
Lynn’in sonra bir de yavru bir kambur balina ile denizaslanlarının videosunu türler arası oyundan söz ederek paylaştığını gördüm. Biz de bir keresinde erişkin bir kambu balina ile denizaslanlarını birlikte görmüş. Her iki videoyu da paylaşalım;
https://www.facebook.com/lynn.schooler/videos/237634431680079
Özgür Keşaplı Didrickson
20 Ekim 2021 yaklaşık 18:00
Pelitköy
Gömeç dönüşü annem iyi ki Pelitköy sahilinden gitmek, tüm yol boyunca taşıdığı kahvesini orada içmek istemiş. İki tane en az iki bireyden oluşan yunusları görünce çok sevinmiştik zaten, çok yükseğe ve birkaç kez sıçradıklarında ise çok heyecanlandık. En güzeli kumsaldaki herkesin birbirinin heyecanını arttırarak yunusları izlemesi oldu.
Özgür Keşaplı Didrickson
21 Ekim 2021
Köpekbalıkları Türkiye/Rays and Sharks in Turkey isimli Facebook grubunda Sayın Hakan Kabasakal’ın paylaşımını görünce çok şaşırdım. Meğer bu hafta başında ülkemiz sularında bir balina köpekbalığı (Rhincodon typus) görülmüş! 12 metreyi bulan, kendisine “balina” isminin yakıştırılmasına neden olan boyuyla dünyanın en büyük balığı olan bu türün sularımızda görülmesinin ekosistemlerin bozulması, olumsuz değişimi gibi nedenlerle ilgisi yoktur umarım. Ayrıntıları bu heyecan verici kayıtla ilgili makale ve zaman gösterecek. Kabasakal grupta paylaştığı metinde bireyin büyük ihtimalle Süveyş Kanalı’nı geçerek Kızıldeniz’den çıkıp geldiğini yazmış.
Aşağıdaki görüntüyü Hatay Samandağ kıyısında balıkçılık yapan Erman Sertel kaydetmiş. Ona da selamlarımızı iletelim;
https://www.facebook.com/hakan.kabasakal.12/videos/3081594835450483
Özgür Keşaplı Didrickson
22 Ekim 2021
Burhaniye
Biz ekim ayının yağmur sonrası güneşli güzel bir gününde pırıl pırıl parlayan böğürtlenleri toplayıp yerken andız otlarında arılar, meyve sinekleri ve atmaca güvesi dahil en az 2 güvenin büyük bir iştahla beslenmelerini de izledik. Bizi görmezden geldiler.
Perihan Keşaplı
22 Ekim 2021
Burhaniye
Bugün annem çok ilginç antenlere sahip çok karizma bir böcek gördü. Sosyal medyada paylaştığımda da öyle çok dost fotoğrafı beğenip böceğe dair yorum yaptı ki çok ama çok sevindim. Hani hepimiz bir olup böcekleri tehdit eden ne varsa altedecekmişiz, gelecek nesiller böceksiz kalmayacakmış gibi güzel bir his. Rebecca ve Derya “tarz antenler” derken Emre de “Maslow’un piramidini sırtlanmış yavrucak” yazarak beni gülümsetti. Ancak bir kısmını aktarabildiğim o güzel sohbetten haberi oldu mu acaba bu böcek dostun?
Bu arada Sayın Hüseyin Cahid Doğan bu karizmatik böceğin türüyle ilgili olarak “Olasılıkla Meloe violaceus” demiş.
Mustafa (Bilgin) abi “Dirimbilim için ilgini çeker diye düşündüm” diyerek Yusuf Yavuz’un Gerçek Edebiyat sitesinde yayımlanan, kadife çiçekleriyle ilgili yazısının bağlantısını gönderdi. Ne iyi etti çünkü bizde herkes bu çiçeği çok sever. Pek çok okurumuzun hayatında da bu özel çiçeğin bir yeri olduğuna ve yazıyı ilgiyle okuyacağına eminim;
https://gercekedebiyat.com/index.php/deneme/ah-kadife-cicegim-gonlumun-turuncu-isigi
Özgür Keşaplı Didrickson
23 Ekim 2021
Organ Pipes National Park Melbourne, Avustralya
Günümüzden bir milyon yıl kadar önce yanardağ lavalarının ırmak yataklarını, vadileri doldurup sonra yavaş yavaş soğumasıyla meydana gelen bu taş sütünların 70 metre kalınlığında lavadan oluştuğu tahmin ediliyor. Yüzey kabuğu oluştuktan sonra altta kalan lava kısmı çok yavaş bir şekilde soğurken büzülerek, aynı bir çamur birikintisinde olduğu gibi, yüzeyde altıgen şeklinde çatlaklar oluşmaya başlamış. Lava git gide soğuyup sertleştikçe bu altıgen çatlaklar birer sütün haline gelinceye kadar uzamaya devam etmişler. Daha sonraları bu büzülme ve sertleşmeler sütünlarda yatay çatlaklar oluşmasına neden olmuş. Adını bu görülmeye değer jeolojik güzellikten alan, 350 km lik bir bölgede uzanan milli park, dünyadaki en geniş eski yanardağ lava akıntılarından biri olarak biliniyor. Lava taşlarından milyonlarca yıl önce meydana gelmiş sütünların önünde onların haşmetine kapılıp sessizce seyrederken, kuş sesleriyle karışan derenin hışırtısı arasında bu topraklarda yaşamış ve buraların asıl sahipleri Wurundjeri halkının seslerini de duyuyorsunuz uzaktan.
Melda Turan Doruk
23 Ekim 2021
Didim
Annemle oturmuş sabah kahvelerimizi içiyorduk. Hava o kadar güzeldi ki karşı kıyı ayağınıza gelmiş gibi net görünüyordu. Annem, “insanın resim yapası geliyor” dedi. Karşımızda Bodrum dağlarını görüyorduk. Benimse aklıma Yunanlıların dağların gökyüzüyle buluşan kısmına “dağın kaşı” demeleri geldi. Çocukluğumuzda çizdiğimiz dağları hatırlayın.
Yeşim Öndül
25 Ekim 2021
Elmadağ Tren Garı
Ellerim yanıyor…Belleğimde bir ur gibi duran şeyin tarihi yok, içinden zamanın geçtiği de yok…Ruhum ceza sahasında kıvranıyor. Gözlerine bakınca, ne kadar derin bir boşluğa savrulduğumu bilmiyor. O unuttu, belki de hiç hatırlamayacak ama ben ellerimin, belki de kalbimin menzilini kaybettim. Genzimde yanan mevsimlerin gazeli gözlerimden taşsa da, bu garip metamorfozun içinden çıkabilen bir tırtıldan daha sakıncalı sayılırım artık
Zor oldu
Ama gol oldu…
Olmasaydı…
Ama oldu…
Bir rahmi deşip çıkan bebek, yatağını yaktı…Şiirlerin arasından rüzgâr esmiyor bazen Özgür…Bilmek ve inanmak arasındaki makul konumları belleyemiyorum. Acı çeken ruhuma şifa umuyorum. Meleklere ve adalete çok inanıyorum…
Emine Menar
………….
Not: Kuş türleri için trakus.org, kelebek türleri için trakel.org adresine bakabilirsiniz. Bitkiler konusunda Facebook’taki Flora grubu dışında, turkiyebitkileri.com adresinden (Fotoğraf Galerisi bölümünden arama yaparak) ve yazarımız Hüseyin Cahid Doğan’ın emeğiyle hayata geçirilmiş olan kocaelibitkileri.com sayfasından da yararlanabilirsiniz. Sürüngenlerden mantarlara, genel olarak yaban hayatla ilgili bilgi edinmek, gözlemlediğiniz türlerin hangisi olduğunu öğrenmek için dogalhayat.org adresine ve Facebook’taki “Türkiye Yaban Hayatı-Wild Life Turkey” ya da Türkiye Yaban Hayatı Derneği grubuna da danışabilirsiniz.
…
Azizm Sanat Örgütü olarak doğadan zannedildiği kadar uzak olmadığımızı düşünerek, bu düşüncenin yarattığı umutla “Dirimbilim* Günlüğü” köşesini açmaya karar verdik.
Dirimbilim Günlüğü’nün her yaştan herkesin katkısıyla oluşmasını arzuluyoruz. Günlüğümüzde yer almak için yer ve tarih bilgisiyle bize gözlem ve düşüncelerinizi aktarabilirsiniz. Notlarınıza fotoğraf, çizim, video da ekleyebilirsiniz.
Bizi birleştireceğini, yaban hayata olan sevgimizle güç birliği yapmamızı sağlayacağını umduğumuz günlüğümüze katkılarınızı bekliyoruz. Notlarınızı dirimbilimgunlugu@gmail.com adresinden yayın kurulumuza gönderebilirsiniz.
* “Dirim” kelimesi “yaşam” demek. “Dirimbilim” de “Yaşambilim” yani “Biyoloji” demek. “Dirim” kelimesinin doğanın içindeki müziğe ve şiire de göz kırpan bir kelime olduğunu düşündüğümüz için günlüğümüze bu ismi verdik.
