1935 yılında dönemin en önemli iktisatçıları tarafından Rich Man, Poor Man kitabı basılır. Kitap; Birinci Dünya Savaşı’nın nelere mal olduğunu detaylı incelemeler sonucu ortaya çıkan şu rakamlarda gözlerimizin önüne sermektedir;
“Birinci Dünya Savaşı, 200 milyar dolara mal oldu.
Bu para, Amerika, İngiltere, Belçika, Fransa, Avusturya, Macaristan, Almanya ve İtalya’da her aileye aylık 3.000 dolarlık bir ev demekti.
Ya da bu parayla, Amerika’daki bütün hastanelerin giderlerini 200 yıl süreyle karşılayabilirdik.
Dünyadaki bütün devlet okullarının giderlerini 80 yıl süreyle karşılayabilirdik.
Ya da, eğer 2.150 işçi 40 yıl süreyle aylık 1.500 dolar ücretle çalışsaydı Birinci Dünya Savaşı’nın giderine ancak yetişebilirdi.”
Çok önemli bir dip not belirtelim burada; İkinci Dünya Savaşı bu rakamın tam 5 katına mal olmuştur! Az önceki istatistiklerin İkinci Dünya Savaşı’ndaki karşılıklarını sizler tahayyül etmeye çalışın. Şaşıracaksınız!
1935 yılında Rich Man, Poor Man kitabını yazan dönemin en büyük iktisatçılarının hesaba katmadığı bir şey vardı; yaralıların acıları, sakat ve kötürumların ıstırabı veya yakınlarını yitirenlerin özlemleri hesaba kitaba sığar mı?
İşte bu nedenler yüzünden kapitalizmin maddi manevi en büyük israfı savaştır!
*Görsel : Guernica – Pablo Picasso 1937